لیزرل Lisrel مخفف linear structural relations است. نرم افزار تحلیل آماری لیزرل LISREL جهت محاسبات تحلیل عامل و مدل معادلات ساختاری استفاده می‌شود. نرم افزار لیزرل Lisrel مكمل نرم افزار اس پی اس اس است كه در علوم انسانی و علوم اجتماعی استفاده می شود. این نرم افزار کارهای گرافیکی را بهتر از نرم افزار SPSS انجام می‌دهد.LISREL یک برنامه کامپیوتری و نرم افزار آماری می باشد که اصولاً برای انجام تحلیل ساختارهای کوواریانسی استفاده می شود که این ساختارها به مدل بندی معادله ساختاری (SEM) نیز معروف می باشند. LISREL محدود به SEM نیست بلکه دامنه گسترده ای از کاربردها را برای تحلیل مدل های آماری گوناگون دارد که در میان آن ها می توان از مدل های خطی تعمیم یافته (GLM) و مدل های سلسله مراتبی و مدل بندی غیر خطی (مدل های رگرسیونی چند سطحی) نام برد.مدل يابي معادلات ساختاري (Structural equation modeling: SEM) يک تکنيک تحليل چند متغيري بسيار کلي و نيرومند از خانواده رگرسيون چند متغيري و به بيان دقيق‌تر بسط "مدل خطي کلي"(General linear model) است. که به پژوهشگر امکان مي‌دهد مجموعه اي از معادلات رگرسيون را به صورت هم زمان مورد آزمون قرار دهند. مدل يابي معادله ساختاري يک رويکرد جامع براي آزمون فرضيه‌هايي درباره روابط متغيرهاي مشاهده شده و مکنون است که گاه تحليل ساختاري کوواريانس، مدل يابي علّي و گاه نيز ليزرل (Lisrel) ناميده شده است اما اصطلاح غالب در اين روزها، مدل يابي معادله ساختاري يا به گونه خلاصه SEM است.يکي از قوي‌ترين و مناسب‌ترين روشهاي تجزيه و تحليل در تحقيقات علوم رفتاري و اجتماعي، تجزيه و تحليل چند متغيره است زيرا اين گونه موضوعات چند متغيره بوده و نمي توان آنها را با شيوه دو متغيري (که هر بار يک متغير مستقل با يک متغير وابسته در نظر گرفته مي‌شود) حل نمود.«تجزيه و تحليل ساختارهاي کوواريانس» يا همان «مدل يابي معادلات ساختاري»، يکي از اصلي‌ترين روشهاي تجزيه و تحليل ساختار داده‌هاي پيچيده و يکي از روشهاي نو براي بررسي روابط علت و معلولي است و به معني تجزيه و تحليل متغيرهاي مختلفي است که در يک ساختار مبتني بر تئوري، تاثيرات همزمان متغيرها را به هم نشان مي‌دهد. از طريق اين روش مي‌توان قابل قبول بودن مدلهاي نظري را در جامعه‌هاي خاص با استفاده از داده‌هاي همبستگي، غير آزمايشي و آزمايشي آزمود.يکي از مفاهيم اساسي که در آمار کاربردي در سطح متوسط وجود دارد اثر انتقالهاي جمع پذير و ضرب پذير در فهرستي از اعداد است يعني اگر هر يک از اعداد يک فهرست در مقدار ثابت K ضرب شود ميانگين اعداد در همان K ضرب مي‌شود و به اين ترتيب ، انحراف معيار استاندارد در مقدار قدر مطلق Kضرب خواهد شد. نکته اين است که اگر مجموعه اي از اعداد x با مجموعه ديگري از اعداد y از طريق معادله y=4xمرتبط باشند در اين صورت واريانس y بايد 16 برابر واريانس x باشد و بنابراين از طريق مقايسه واريانس‌هاي x و y مي‌توانيد به گونه غير مستقيم اين فرضيه را که y و x از طريق معادله y=4x با هم مرتبط هستند را بيازماييد. اين انديشه از طريق تعدادي معادلات خطي از راه‌هاي مختلف به چندين متغير مرتبط با هم تعميم داده مي‌شود. هرچند قواعد آن پيچيده‌تر و محاسبات دشوارتر مي‌شود. اما پيام کلي ثابت مي‌ماند. يعني با بررسي واريانسها و کوواريانسهاي متغيرها مي‌توانيد اين فرضيه را که "متغيرها از طريق مجموعه اي از روابط خطي با هم مرتبط اند" را بيازماييد.توسعه مدلهاي علّي متغيرهاي مکنون معرف همگرايي سنتهاي پژوهشي نسبتا مستقل در روان سنجي، اقتصادسنجي، زيست شناسي و بسياري از روشهاي قبلا آشناست که آنها را به شکل چهارچوبي وسيع در مي‌آورد. مفاهيم متغيرهاي مکنون (Latent variables)(در مقابل متغيرهاي مشاهده شده (Observed variables)) و خطا در متغيرها، تاريخي طولاني دارد.در اقتصادسنجي آثار جهت دار هم زمان چند متغير بر متغيرهاي ديگر، تحت برچسب مدلهاي معادله هم زمان بسيار مورد مطالعه قرار گرفته است. در روان سنجي به عنوان تحليل عاملي و تئوري اعتبار توسعه يافته و شالوده اساسي بسياري از پژوهش‌هاي اندازه گيري در روانسنجي مي‌باشد. در زيست شناسي، يک سنت مشابه همواره با مدلهاي معادلات هم زمان (گاه با متغيرهاي مکنون) در زمينه نمايش و طرح برآورده در تحليل مسير سر و کار دارد.روش ليزرل ضمن آنکه ضرايب مجهول مجموعه معادلات ساختاري خطي را برآورد مي‌کند براي برازش مدلهايي که شامل متغيرهاي مکنون، خطاهاي اندازه گيري در هر يک از متغيرهاي وابسته و مستقل، عليت دو سويه، هم زماني و وابستگي متقابل مي‌باشد طرح ريزي گرديده است. اما اين روش را مي‌توان به عنوان موارد خاصي براي روشهاي تحليل عاملي تاييدي، تحليل رگرسيون چند متغيري، تحليل مسير، مدلهاي اقتصادي خاص داده‌هاي وابسته به زمان، مدلهاي برگشت پذير و برگشت ناپذير براي داده‌هاي مقطعي/ طولي، مدلهاي ساختاري کوواريانس و تحليل چند نمونه اي (مانند آزمون فرضيه‌هاي برابري ماتريس کوواريانس هاي، برابري ماتريس همبستگي ها، برابري معادلات و ساختارهاي عاملي و غيره) نيز به کار برد.
برای کسب اطلاعات بیشتر و انجام تحلیل آماری با Lisrel به قسمت سفارش پروژه مراجعه فرمایید.
لیزرل Lisrel مخفف linear structural relations است. نرم افزار تحلیل آماری لیزرل LISREL جهت محاسبات تحلیل عامل و مدل معادلات ساختاری استفاده می‌شود. نرم افزار لیزرل Lisrel مكمل نرم افزار اس پی اس اس است كه در علوم انسانی و علوم اجتماعی استفاده می شود. این نرم افزار کارهای گرافیکی را بهتر از نرم افزار SPSS انجام می‌دهد.LISREL یک برنامه کامپیوتری و نرم افزار آماری می باشد که اصولاً برای انجام تحلیل ساختارهای کوواریانسی استفاده می شود که این ساختارها به مدل بندی معادله ساختاری (SEM) نیز معروف می باشند. LISREL محدود به SEM نیست بلکه دامنه گسترده ای از کاربردها را برای تحلیل مدل های آماری گوناگون دارد که در میان آن ها می توان از مدل های خطی تعمیم یافته (GLM) و مدل های سلسله مراتبی و مدل بندی غیر خطی (مدل های رگرسیونی چند سطحی) نام برد.مدل يابي معادلات ساختاري (Structural equation modeling: SEM) يک تکنيک تحليل چند متغيري بسيار کلي و نيرومند از خانواده رگرسيون چند متغيري و به بيان دقيق‌تر بسط "مدل خطي کلي"(General linear model) است. که به پژوهشگر امکان مي‌دهد مجموعه اي از معادلات رگرسيون را به صورت هم زمان مورد آزمون قرار دهند. مدل يابي معادله ساختاري يک رويکرد جامع براي آزمون فرضيه‌هايي درباره روابط متغيرهاي مشاهده شده و مکنون است که گاه تحليل ساختاري کوواريانس، مدل يابي علّي و گاه نيز ليزرل (Lisrel) ناميده شده است اما اصطلاح غالب در اين روزها، مدل يابي معادله ساختاري يا به گونه خلاصه SEM است.يکي از قوي‌ترين و مناسب‌ترين روشهاي تجزيه و تحليل در تحقيقات علوم رفتاري و اجتماعي، تجزيه و تحليل چند متغيره است زيرا اين گونه موضوعات چند متغيره بوده و نمي توان آنها را با شيوه دو متغيري (که هر بار يک متغير مستقل با يک متغير وابسته در نظر گرفته مي‌شود) حل نمود.«تجزيه و تحليل ساختارهاي کوواريانس» يا همان «مدل يابي معادلات ساختاري»، يکي از اصلي‌ترين روشهاي تجزيه و تحليل ساختار داده‌هاي پيچيده و يکي از روشهاي نو براي بررسي روابط علت و معلولي است و به معني تجزيه و تحليل متغيرهاي مختلفي است که در يک ساختار مبتني بر تئوري، تاثيرات همزمان متغيرها را به هم نشان مي‌دهد. از طريق اين روش مي‌توان قابل قبول بودن مدلهاي نظري را در جامعه‌هاي خاص با استفاده از داده‌هاي همبستگي، غير آزمايشي و آزمايشي آزمود.يکي از مفاهيم اساسي که در آمار کاربردي در سطح متوسط وجود دارد اثر انتقالهاي جمع پذير و ضرب پذير در فهرستي از اعداد است يعني اگر هر يک از اعداد يک فهرست در مقدار ثابت K ضرب شود ميانگين اعداد در همان K ضرب مي‌شود و به اين ترتيب ، انحراف معيار استاندارد در مقدار قدر مطلق Kضرب خواهد شد. نکته اين است که اگر مجموعه اي از اعداد x با مجموعه ديگري از اعداد y از طريق معادله y=4xمرتبط باشند در اين صورت واريانس y بايد 16 برابر واريانس x باشد و بنابراين از طريق مقايسه واريانس‌هاي x و y مي‌توانيد به گونه غير مستقيم اين فرضيه را که y و x از طريق معادله y=4x با هم مرتبط هستند را بيازماييد. اين انديشه از طريق تعدادي معادلات خطي از راه‌هاي مختلف به چندين متغير مرتبط با هم تعميم داده مي‌شود. هرچند قواعد آن پيچيده‌تر و محاسبات دشوارتر مي‌شود. اما پيام کلي ثابت مي‌ماند. يعني با بررسي واريانسها و کوواريانسهاي متغيرها مي‌توانيد اين فرضيه را که "متغيرها از طريق مجموعه اي از روابط خطي با هم مرتبط اند" را بيازماييد.توسعه مدلهاي علّي متغيرهاي مکنون معرف همگرايي سنتهاي پژوهشي نسبتا مستقل در روان سنجي، اقتصادسنجي، زيست شناسي و بسياري از روشهاي قبلا آشناست که آنها را به شکل چهارچوبي وسيع در مي‌آورد. مفاهيم متغيرهاي مکنون (Latent variables)(در مقابل متغيرهاي مشاهده شده (Observed variables)) و خطا در متغيرها، تاريخي طولاني دارد.در اقتصادسنجي آثار جهت دار هم زمان چند متغير بر متغيرهاي ديگر، تحت برچسب مدلهاي معادله هم زمان بسيار مورد مطالعه قرار گرفته است. در روان سنجي به عنوان تحليل عاملي و تئوري اعتبار توسعه يافته و شالوده اساسي بسياري از پژوهش‌هاي اندازه گيري در روانسنجي مي‌باشد. در زيست شناسي، يک سنت مشابه همواره با مدلهاي معادلات هم زمان (گاه با متغيرهاي مکنون) در زمينه نمايش و طرح برآورده در تحليل مسير سر و کار دارد.روش ليزرل ضمن آنکه ضرايب مجهول مجموعه معادلات ساختاري خطي را برآورد مي‌کند براي برازش مدلهايي که شامل متغيرهاي مکنون، خطاهاي اندازه گيري در هر يک از متغيرهاي وابسته و مستقل، عليت دو سويه، هم زماني و وابستگي متقابل مي‌باشد طرح ريزي گرديده است. اما اين روش را مي‌توان به عنوان موارد خاصي براي روشهاي تحليل عاملي تاييدي، تحليل رگرسيون چند متغيري، تحليل مسير، مدلهاي اقتصادي خاص داده‌هاي وابسته به زمان، مدلهاي برگشت پذير و برگشت ناپذير براي داده‌هاي مقطعي/ طولي، مدلهاي ساختاري کوواريانس و تحليل چند نمونه اي (مانند آزمون فرضيه‌هاي برابري ماتريس کوواريانس هاي، برابري ماتريس همبستگي ها، برابري معادلات و ساختارهاي عاملي و غيره) نيز به کار برد.
برای کسب اطلاعات بیشتر و انجام تحلیل آماری با Lisrel به قسمت سفارش پروژه مراجعه فرمایید.
ثبت نظر